Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη ζωή είναι η διαχείριση του πένθους, δηλαδή της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου, καθώς ο πόνος της απώλειας είναι εξουθενωτικός. Ίσως να βιώνετε πολλά, δύσκολα και απρόσμενα συναισθήματα, από το σοκ ή το θυμό, την δυσπιστία, τις ενοχές, και την βαθιά θλίψη. Ο πόνος του πένθους μπορεί επίσης να επιβαρύνει τη σωματική σας υγεία, να δημιουργεί προβλήματα στον ύπνο, στο φαγητό, στο να σκεφτείτε καθαρά ή ακόμα και να σας οδηγήσει στην κατάθλιψη. Μέχρι ένα βαθμό και ένα χρονικό διάστημα, αυτές είναι αναμενόμενες αντιδράσεις λόγω μιας σημαντικής απώλειας. Δεν υπάρχει “σωστός” ή “λάθος” τρόπος για να πενθήσετε, όμως υπάρχουν υγιείς τρόποι για να διαχειριστείτε τον πόνο, να μειώσετε τη θλίψη και να προσαρμοστείτε στην απώλεια, να βρείτε νέο νόημα στη ζωή σας και να προχωρήσετε.
Τι είναι το πένθος;
Το πένθος είναι μια φυσιολογική αντίδραση στην απώλεια. Είναι ο συναισθηματικός πόνος που νιώθετε όταν χαθεί κάποιος ή κάτι αγαπημένο σας. Όσο πιο σημαντική είναι η απώλεια, τόσο πιο έντονο είναι το πένθος. Ίσως να αφορά το θάνατο ενός αγαπημένου σας προσώπου (που είναι και η πιο συχνή αιτία για έντονο πένθος) αλλά οποιαδήποτε “απώλεια” μπορεί να προκαλέσει πένθος, συμπεριλαμβανομένου:
- Της ασθένειας ενός αγαπημένου προσώπου
- Του διαζυγίου ή του χωρισμού
- Της απώλειας της υγείας
- Της απώλειας της εργασίας, ανεργία, συνταξιοδότηση
- Της απώλειας της οικονομικής σταθερότητας
- Μιας αποβολής/έκτρωσης
- Του θανάτου ενός κατοικίδιου (σκύλου, γάτας, κα)
- Της απώλειας ενός ανεκπλήρωτου ονείρου
- Της απώλειας μιας φιλίας
- Της απώλειας της ασφάλειας μετά από ένα σωματικό/ψυχολογικό τραύμα
Ακόμη και οι μικρές απώλειες στη ζωή μπορεί να προκαλέσουν την αίσθηση του πένθους. Για παράδειγμα, ίσως να πενθείτε όταν μετακομίζετε από το πατρικό σας σπίτι, όταν τελειώνετε το πανεπιστήμιο ή αν αλλάζετε δουλειά. Οποιαδήποτε και αν είναι η απώλεια, είναι απολύτως προσωπικό θέμα, για αυτό μην νιώθετε ντροπή για όσα νιώθετε ή πιστεύετε ότι μπορείτε να πενθήσετε μόνο για συγκεκριμένα πράγματα. Αν ένα άτομο, ένα ζώο, μια σχέση ή μια κατάσταση ήταν σημαντική για εσάς, είναι φυσιολογικό να πενθήσετε για την απώλεια σας.
Η διαδικασία του πένθους
Το πένθος είναι μια βαθιά προσωπική εμπειρία. Δεν υπάρχει “λάθος” ή “σωστό” στον τρόπο που θα πενθήσετε. Το πώς θα πενθήσετε εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η προσωπικότητα, οι δεξιότητες διαχείρισης, οι εμπειρίες της ζωής, η πίστη σας και το πόσο σημαντική ήταν η απώλεια για εσάς. Όποια και αν είναι η εμπειρία σας με το πένθος, είναι σημαντικό να έχετε υπομονή με τον εαυτό σας και να επιτρέψετε στη διαδικασία να εξελιχθεί φυσιολογικά.
Αναπόφευκτα, η διαδικασία του πένθος παίρνει χρόνο, η επούλωση συμβαίνει σταδιακά, δεν μπορεί να επιταχυνθεί και δεν υπάρχει ʺφυσιολογικόʺ χρονοδιάγραμμα για το πένθος. Μερικοί άνθρωποι ξεκινούν να νιώθουν καλύτερα σε μερικές εβδομάδες ή μήνες. Για άλλους, η διαδικασία του πένθους παρατείνεται και κρατά χρόνια, λόγω της κατάθλιψης που συνοδεύει την απώλεια.